Proef de sfeer

Vrijwilliger Joke van der Meulen:
‘Ik wil mensen weer laten sprankelen’

Zo vrolijk als Joke van der Meulen (49) nu is, zo terneergeslagen was ze een paar jaar geleden. Afgestompt door allerlei ervaringen in het leven trok ze zich terug in huis. Met psychische hulpverlening van RIBW Arnhem & Veluwe Vallei kwam ze er weer bovenop. Het gaat nu zelfs zo goed met haar dat ze haar herstelervaring inzet voor anderen. In Wolfheze heeft ze als vrijwilliger een handwerkgroep opgezet en gaat ze regelmatig op bezoek bij een cliënt.

‘Thuis was het een enorme puinhoop. Niks kon me meer boeien’, vertelt Joke openhartig nadat ze de dames van haar handwerkclub heeft uitgezwaaid. ‘Ik was depressief en trok een muur om me heen. De wereld was mijn vijand. Psychische hulp en begeleiding hebben mij er weer bovenop geholpen. De woede die ik in me had, heb ik gebruikt om al het negatieve in mijn leven een positieve draai te geven. Dat ging zo lekker, dat ik op een gegeven moment dacht: mij is het gelukt, er zijn nog zoveel meer mensen in hetzelfde schuitje. Mijn ervaring kan hen helpen, ik wil dat doorgeven aan anderen. Zelf had ik destijds ook graag zo iemand aan mijn zijde gehad.’

Ervaringskenniswerker
Joke kreeg de mogelijkheid een aantal trainingen te volgen om haar ervaringsdeskundigheid in te zetten. ‘Officieel ben ik geen ervaringsdeskundige, want daar is een uitgebreidere opleiding voor nodig. Ik noem mijzelf ervaringskenniswerker. Ik deel mijn kennis en ervaring.’ Dat doet ze onder meer bij het handwerken met enkele cliënten van RIBW op vrijdagochtend in Wolfheze. Tijdens het breien en borduren wordt er heel wat gelachen, maar er zijn ook vaak diepe gesprekken. Niet in de laatste plaats omdat Joke naar eigen zeggen soms feilloos door iemands schild weet heen te prikken. ‘Mensen voelen zich veilig bij mij. Door een stukje van mijzelf te geven, durven zij dat ook te doen.’

Aan de tafel beamen Hanny en Tilly dat. Ze wonen allebei begeleid zelfstandig bij RIBW en vormen de vaste kern van het handwerkclubje. ‘Het is fijn om zo iemand als Joke te treffen’, zegt Hanny. ‘Ze is spontaan en heeft vaak aan een half woord genoeg om je te begrijpen. Ik voel me heel vrij om met haar te praten.’ Tilly vult aan: ‘Het is mooi hoe Joke ook de mens achter het breiwerk ziet. En buiten dat is het hier op vrijdag ook gewoon heel gezellig. Ik kijk er elk week naar uit.’

Kers op de taart
Joke leerde in haar cursus de methodiek die professionele begeleiders ook toepassen en dat helpt haar als vrijwilliger, zegt ze. Ze kan voortborduren op het contact tussen cliënt en begeleider. Dat doet ze onder meer bij een mevrouw bij wie ze regelmatig thuis op bezoek gaat. ‘Dan vraag ik hoe het gaat en wat ze met de begeleiding op dat moment doet. Tijdens de gesprekken komen er soms ook dingen op tafel waarover nog niet met een begeleider is gesproken. Dan stimuleer ik om dat wel te doen en kan ze met mij heel laagdrempelig oefenen. Er is sowieso een band doordat we vergelijkbare ervaringen hebben gehad. Ook ik had moeite met opstaan, durfde mijn huis niet uit, had geen zin in contact met anderen en vond soms de caissière bij de supermarkt al stom. Het is fijn om met iemand te spreken die dat herkent en ook kan vertellen hoe je het misschien zou kunnen omdraaien. Iemand die je even mee naar buiten neemt en je letterlijk helpt over de drempel te stappen. Er zit bovendien een wederkerigheid in, want het contact brengt mij ook wat. Ik leer ook van haar kijk op de dingen. Depressiviteit zit namelijk diep in mij verankerd en ook ik heb soms een terugval. Met hulp en sociaal contact zorg ik ervoor dat het alleen niet weer zo erg wordt als voorheen.’

Sprankelen
Een groot verschil met enkele jaren geleden is dat Joke zich nu kan afschermen voor negatieve gebeurtenissen of problemen van anderen. De pijn van een ander zuigt ze niet meer op als een spons. Sterker nog, ze wil laten zien dat er aan alle negatieve kanten vaak ook een positieve zijde zit. ‘Het is maar net welke kant je het schuifje opzet. Door te focussen op het positieve heb ik mijn leven enorm verrijkt. Ik zie de zonnige kant nu weer en dat wil ik anderen ook graag laten ervaren. Ik wil mensen laten sprankelen, omdat ze het waard zijn gelukkig te zijn.’