Proef de sfeer

Vrijwilliger Josette:
‘Als iemand anders geniet, geniet ik zelf ook’

Josette is van het type aanpakken en goed zijn voor een ander. Werkeloos thuis zitten na haar pensioen was dus geen optie en daarom ging ze als vrijwilliger aan de slag. Onder meer als sfeermaker in een begeleid-wonen-huis van RIBW Arnhem & Veluwe Vallei in haar woonplaats Dieren. Elke woensdagmiddag zorgt ze er voor gezelligheid, een spelletje en lichamelijke beweging bij de bewoners. 

‘De hartelijkheid van de bewoners of zelfs maar een enkele glimlach van iemand maken mijn dag helemaal goed. Ik ben een gevoelsmens’, zegt Josette. ‘Het zorgen voor anderen en het geven om mensen zit in ons bloed. Ook bij mijn man, die al jaren heel actief bij de Zonnebloem is. Ik heb tot twee jaar geleden gewerkt in een verpleeghuis voor ouderen met dementie. Toen ik met pensioen ging, heb ik heel even een rustpauze genomen, maar het begon al snel weer te kriebelen. In een lokale krant zag ik een advertentie van RIBW: “sfeermaker gezocht!”, stond er. Daar werd ik heel enthousiast van.’

Grote gangmaker
En dat blijkt, want Josette heeft elke woensdagmiddag een heel programma waarmee ze naar de groep van tien bewoners gaat. Steevast begint ze met een potje Rummikub met een oudere bewoner die haar vaak al staat op te wachten. Daarna is het tijd voor beweging voor iedereen in huis die mee wil doen. Rustig wat arm en beenoefeningen vanaf de stoel, een balspelletje of even lekker naar buiten. Zelf is ze daarbij de grote gangmaker. En sta ook niet gek te kijken als ze spontaan begint met dansen of zelfs in haar eentje een polonaise aanvangt. Ze lacht er zelf om: ‘Ja, ik zie de bewoners dan vaak eerst nog kijken van: “dat mens is gek.” Maar dat maakt me niks uit, ik heb geen gêne. Dan zeg ik: “Kom op, doe mee, ik ben niet alleen”, en dan zie je langzaam de ontspanning en gaan er vanzelf een paar meedoen. Ik neem vaak zelf muziek mee. Ierse Riverdance of iets van het Glenn Miller Orkest. Dat is al heel oud, maar het is lekker opzwepend en ze vinden het prachtig. Laatst heb ik eens een cd’tje van Corry Konings heel hard aangezet. Nou, dat viel in de smaak. Iemand begon spontaan met mij te dansen. Op dat soort momenten word ik helemaal warm vanbinnen. Als iemand anders geniet, geniet ik zelf ook.’

Bewegen is voor iedereen goed, vindt Josette. Bewoners komen er even mee in een andere sfeer en dat helpt ze om gedachtenpatronen te doorbreken. ‘Dat gaat niet altijd vanzelf, hoor. Ik kan van alles vooraf bedenken, maar ter plekke moet ik zien hoe de pet bij iedereen staat. Vaak proef ik de sfeer al bij binnenkomst. Soms gaat alles heel vlot en vanzelf, maar het komt ook voor dat niemand zin heeft om mee te doen. Daar moest ik in het begin wel aan wennen. Ook dat bewoners een weerwoord hebben. In mijn voormalige werk met ouderen was ik dat niet gewend. Ik was vooral gewend om mensen te verzorgen en dat eigenlijk alles goed was. Tegelijk vind ik een beetje weerstand ook wel mooi. Als alles altijd gladjes verloopt, heb je ook geen uitdaging.’

Wel wat gewend
Ze heeft ook al eens gekookt met een bewoner en daarna aan een gezellig gedekte tafel samen gegeten. En soms gaat ze met een groepsactiviteit mee naar buiten. Josette is kortom voor veel activiteiten in, iets wat ze ook in de ouderenzorg heeft gedaan. Toen zij zich aanmeldde als vrijwilliger bij RIBW, kwamen twee begeleiders bij haar thuis om kennis te maken. Josette: ‘Het was een heel prettig gesprek over het werk van RIBW en over mijn inzet als vrijwilliger. Hoewel de doelgroep van RIBW anders is dan de ouderen met wie ik altijd heb gewerkt, neem ik toch wat ervaring mee en dat scheelt. Ik ben dus wel wat gewend, alleen hoef ik nu de zorg niet meer op me te nemen en dat vind ik heerlijk.’ 

Ruim een jaar geleden startte ze in de woongroep in Dieren en inmiddels schuift ze ook geregeld aan bij het huiskameroverleg tussen bewoners en begeleiders. ‘Daar kan ik ook mijn zegje doen over hoe het gaat bij mijn activiteiten en vooral ook horen wat de bewoners ervan vinden. Een beetje proeven wat hun wensen zijn. Een van de begeleiders is voor mij ook een vast aanspreekpunt. Daar kan ik tussendoor met vragen terecht, bijvoorbeeld wat ik bij cliënten wel of niet kan doen. Ik ben zelf best knuffelig. Even iemands hand vastpakken of een schouderklopje als compliment, dat vind ik fijn. Niet iedereen zit daar op te wachten, dus een beetje afstemming is wel handig.’

Mensenmens
Die gevoelige en inlevende houding raakt precies aan de kern van Josette’s drijfveer om zich als vrijwilliger bij RIBW in te zetten. Ze is een ‘mensenmens’, zegt ze. ‘Ik wil deze mensen laten voelen dat ik naast ze sta, dat we allemaal mens zijn en dat ik ze respecteer. Wat ze ook hebben, hoe zij zich ook voelen of waar ze ook vandaan komen. Ik wil niet dat ze buiten de boot vallen. De wereld is al zo hard. Een beetje naastenliefde is niet verkeerd.’